In Vlaanderen en Nederland worden er op 2 februari stapels pannenkoeken gebakken ter ere van Lichtmis, of Maria Lichtmis. Een gezellig familiefeest waarin kinderen en pannenkoeken centraal staan. Toch kent niet iedereen deze mooie traditie. Bak jij pannenkoeken op 2 februari?

Oorsprong van Lichtmis

Wat vieren we op Maria Lichtmis?

De katholieke kerk viert Maria Lichtmis op 2 februari, en dat is precies 40 dagen na Kerstmis. Op die dag werd baby Jezus voorgesteld en de tempel. De dag markeert ook de zuivering van Maria. Het feest wordt traditioneel geassocieerd met licht en het einde van de winter. In sommige kerken worden op deze dag kaarsen en kinderen gezegend. 

En wat is Imbolc?

Zoals heel veel christelijke tradities, gaat ook het katholieke Lichtmis terug op enkele nog veel oudere heidense feesten. Zowel het Keltische Imbolc als het Germaanse feest van de godin Frigg vierden rond deze periode de overgang van de donkere winterperiode naar het lichtere seizoen van de lente. Het is nog koud, maar onder de grond gebeurt er heel wat. Dappere sneeuwklokjes bloeien al, en weldra volgen krokussen en narcissen. 

Deze feesten markeerden het lengen van de dagen, de vruchtbaarheid van de natuur, het ontwaken van de aarde na de winter. Het samensmelten van verschillende oude tradities weerspiegelt hoe culturen doorheen de geschiedenis feesten hebben aangepast en geadopteerd.

Ideetjes voor jouw eigen pannenkoekenfeest

Waarom eten we pannenkoeken met Lichtmis?

Pannenkoeken zijn het traditionele lichtmisgerecht. De ronde vorm van de pannenkoek symboliseert de zon, die staat voor het einde van de donkere winterdagen. Deze traditie stamt uit de middeleeuwen, toen pannenkoeken eten gezien werd als een manier om geluk en een goede oogst aan te trekken.

Er bestaan verschillende variaties op de oude spreuk "Er is geen vrouwke zo arm, of ze maakt met Lichtmis haar panneke warm."

Pannenkoekenbakwedstrijd

Nodig vrienden en familie uit voor een pannenkoekenbakwedstrijd. Iedereen brengt zijn favoriete pannenkoekenrecept mee. Alle gasten stemmen op hun favoriet. 

Pannenkoekenbuffet

Richt een pannenkoekenbuffet in met verschillende toppings en vullingen. Van traditionele stroop, bruine suiker, poedersuiker tot vers fruit, chocoladesaus en slagroom. Of kies voor hartige pannenkoeken met kaas, ui, champignons en ham! Laat iedereen zijn eigen perfecte pannenkoek samenstellen. 

Pannenkoekenrecept voor Lichtmis

Ingrediënten voor een tiental pannenkoeken

• 250g bloem
• 2 eieren
• 500 ml melk
• snufje zout
• boter om in te bakken

Hoe bak je pannenkoeken?

• Meng bloem en zout in een kom.
• Voeg eieren toe en klop tot een glad mengsel.
• Voeg geleidelijk melk toe terwijl je blijft kloppen om klontjes te voorkomen.
• Verhit een beetje boter in een pan op middelhoog vuur
• Giet een pollepel beslag in de pan. Draai de pan om het beslag gelijkmatig te verdelen. 
• Bak de pannenkoek aan twee kanten goudbruin.
• Bak verder tot al je beslag op is. 
• Serveer de pannenkoeken warm en garneer met je favoriete topping!

Andere ideetjes om Lichtmis te vieren

Zelfgemaakte walnootkaarsjes

Smelt alle stompjes kaars van de voorbije winter en maak met wiekjes in de schalen van walnoten nieuwe kaarsjes. Je kan deze piepkleine kaarsbootjes aansteken en in water laten drijven. (Heb je geen restjes kaars gespaard? Dan kan je ook heerlijk geurende bijenwaskaarsen maken met biologische bijenwas)

Kaarsenritueel

Steek kaarsen aan en geef ze een mooie plaats. Sta samen een moment stil bij het licht en de warmte die ze symboliseren. 

Het verhaal van de Wortelkindjes

In sommige scholen (met name Steinerscholen, ook Waldorf- of vrijescholen genoemd) wordt met Lichtmis rond het verhaal van de Wortelkindjes gewerkt.

"Onder de grond, diep in de aarde tussen de wortels van de bomen, zijn de wortelkindjes nog diep in slaap. Ze dromen over de zomer. Wortelkindjes, word eens gauw wakker, roept moeder Aarde. Jullie moeten alles in orde maken, want de lente komt eraan."

• Ga op zoek naar het verhaal, lees het voor aan je kinderen en knutsel zelf schattige popjes om een seizoenstafel te maken. Vier zo de komst van de lente. 
• Ga op zoek in de tuin of in het bos naar de eerste tekenen van de lente. Neem een belletje mee om symbolisch de slapende dieren in hun holletjes en planten onder de grond (en de wortelkindjes!) wakker te maken.

Samen het einde van de winter vieren

Of je nu gelovig bent of niet, of je nu alle traditionele elementen wil gebruiken of niet: samenzijn, genieten van heerlijke pannenkoeken en het licht vieren na de donkere wintermaanden, dat klinkt toch supergezellig? het belangrijkste is om te genieten van samenzijn en de hoop op de naderende lente. 

Vier jij Lichtmis? En is dat een familietraditie of ben je er zelf mee gestart? Hoe vieren jullie?