School, hobby's, akkefietjes met vrienden, nog even langs oma, schermtijd... een dag zit vol prikkels en veel kinderen zijn daar gevoelig aan. Na een drukke dag is het fijn om thuis te kunnen "ontprikkelen". Op die manier verwerkt je kind de dag en wat die met zich meebracht. Tijdig ontprikkelen helpt je kind ontspannen en voorkomt "overprikkeling". Een overprikkeld kind is humeurig en verdraagt weinig: elke nieuwe prikkel is te veel, met vaak emotionele uitbarstingen tot gevolg: huilbuien, schreeuwpartijen... (ook dat is ontprikkelen trouwens, maar het is fijner om het op een aangename manier te doen).
Ideetjes om te ontprikkelen
Let er eerst en vooral op dat de basisbehoeften van je kind vervuld zijn: dan is je kind alvast beter gewapend tegen overprikkeling. Vermoeidheid na een schooldag is standaard, maar voorkom slaaptekort. Vaak heeft je kind ook honger en dorst na school. Neem een flesje water en een snack mee als je je kind afhaalt om dit snel op te lossen. Het kan een meltdown voorkomen. Stel ook niet te veel vragen.
Eens thuis laat je je kind op adem komen. Maar hoe doe je dat? Deze tien tips zijn bij ons favoriet.
1. Doe aan kinderyoga om "uit je hoofd" te komen
Yoga is de ideale combinatie van lichaamsbeweging en ontspanning. Door te letten op je ademhaling en zorgvuldig bewegingen uit te voeren, kom je "in je lichaam" en "uit je hoofd". Voor kinderen mag yoga gerust wat speelser en zelfs wilder zijn. Al eens aan wobbelyoga gedacht?
2. Scherm je af tegen prikkels met oorbeschermers
Een gehoorbeschermer dempt geluidsprikkels. Het kan erg fijn zijn voor je kind om deze een tijdje op te zetten als het niet stil is in huis. Merk je dat je kind concentratieproblemen heeft als er te veel geluid is? Bespreek met de leerkracht de mogelijkheid van gehoorbeschermers in de klas. Veel scholen gebruiken dit al.
Oorbeschermers tegen concentratieproblemen.
3. Het bad in: ontprikkelen met water
Een bad nemen is voor veel volwassenen dé ultieme vorm van ontspanning, maar veel kinderen kennen ook het heilzame effect van water. "Just add water" is zelfs één van de eenvoudigste en verbluffendste opvoedadviezen die ik ooit las. Heeft je kind het moeilijk? Doe iets met water. Zwemmen, drinken, douchen, het bad in: het werkt eigenlijk altijd. Of laat je kind met badspeelgoed spelen in een teiltje (of in een Bilibo of een Stapelsteen).
4. Relaxen met een pittenzak
Een warmteknuffel of een pitkussen helpt je kind ontspannen. Door de warmte, door het gewicht maar ook door het gevoel van de pitjes.
Luka testte voor ons een warmteknuffel van Rubensbarn uit. Lees hier haar testverslag.
5. Wiegen en Wobbelen om tot rust te komen
Schommelende bewegingen werken rustgevend. Wiegen kan op allerlei manieren met een Wobbel, een Bilibo of Stapelsteinen. Met al deze speeltuigen kan je bovendien nog een heleboel andere leuke dingen doen.
Lees hier het testverslag van Bilibo
Lees hier onze testverslagen van Stapelstein
6. Tekenen of kleuren om de aandacht te kanaliseren
Een creatieve activiteit kan ontspannend zijn. Het is dan wel belangrijk dat het proces van het maken belangrijker is dan het resultaat. Voor perfectionistische kinderen is dat soms moeilijk. Probeer je kind te laten genieten van het gevoel van krijtjes op papier of het repetitieve van kleuren of patronen tekenen. Degelijk materiaal, zoals krijtjes die vlot over het papier glijden en een goede kleurdekking geven, zorgen voor instant voldoening. Krijtjes van Stockmar of Kitpas lenen zich hier uitstekend voor.
De spelletjes en stempelsets "Calm" van Londji zijn zelf speciaal ontworpen om je kind tot rust te brengen. Onder de naam "Calm" ontwikkelt het Spaanse merk Londji ontprikkelend en rustgevend speelgoed.
7. Sensorisch spel om via de zintuigen het lichaam tot rust te brengen
Bij sensopatisch of sensorisch spel staat de zintuiglijke waarneming centraal. Meestal gaat het om de tastzin. Spelen met materialen die interessant aanvoelen. Houd jij van het gevoel zand door je vingers te laten glijden? Of je hand diep in een zak graan te steken? Je begrijpt het. Vul bakken (of Bilibo's of Stapelstenen) met sensorisch speelgoed, rijst, zand, water... of ga zelf op zoek naar eenvoudige recepten. Je kan een druppeltje etherische olie toevoegen voor een extra zintuiglijke waarneming. Lavendelgeur werkt extra rustgevend!
Ontdek alles over sensorisch speelgoed.
Droog materiaal zoals rijst kan zeker in houten speelbakken. Met keukenspulletjes of open ended zandgereedschap wordt het extra fijn (denk aan een zen-tuintje). Voeg een fantasie-element toe door te combineren met houten diertjes of poppetjes. Dat maakt het soms ook makkelijker om tot spel te komen als je kind niet meteen lijkt te weten wat te doen met de rijst.
Collega Carmen vertelt hoe haar dochter Oona ontprikkelt met sensorisch speelgoed.
De motoriekbordjes, adembordjes en sorteertrays van The Little Coach House zijn geweldig materiaal om te ontprikkelen en doen het goed in combinatie met sensopatische materialen.
8. Sorteren en rijgen om het chaotische denken te ordenen
Ook repetitieve handelingen en patronen werken rustgevend. Kralen rijgen is fijn (ook hier: focus op de handeling, niet op het resultaat). Kleine speelgoedjes zoals de Mandala-reeks van Grapat zijn perfect om mandala's mee te leggen of om te sorteren (een speel- of sorteerbak is dan een leuke aanvulling maar sorteren kan uiteraard in eender welke doos of kom, kijk maar eens in je keukenkastjes).
9. Knuffelen om het gelukshormoon te activeren
Een huisdier aaien of knuffelen met mama, papa of een andere vertrouwenspersoon stimuleert de aanmaak van het hormoon oxytocine. Dat werkt stressverlagend.
Lees meer: Waarom je je kind altijd moet blijven knuffelen.
10. Lezen of voorlezen, maar niet omdat het moet
Lezen, of zelfs gewoon wat bladeren in een boek is één van de meest rustgevende dingen die er is. Let erop dat het nu gaat om ontspanning, niet om AVI-niveaus en snelheid. Laat je kind zelf kiezen of lees voor.
Snuister in onze boekenafdeling.
Mix & match: stel zelf jouw favoriete ontprikkelmethode samen
Wat voor de ene ontspannend werkt, kan een ander net triggeren. Dus het is vaak even zoeken. Probeer uit deze tips dat uit wat het beste bij jullie past. Combineer gerust: tekenen in bad (warm water met een geurtje...) met badkrijtjes of wobbelyoga: dubbele pret! En misschien werkt het ook dubbel ontprikkelend.
