Elke kraamweek is op alle vlakken bijzonder. Lichamelijk en hormonaal nog ondersteboven van de krachttoer die een zwangerschap en een bevalling zijn, moet je ook nog wat wennen aan dat nagelnieuwe, pasgeboren mensje en aan jouw nieuwe rol. En daar komt dan ook nog eens borstvoeding bij. Wat kan je verwachten van borstvoeding in de kraamweek? Ik zet het even voor je op een rij, samen met enkele gouden tips om deze fase soepel te doorlopen.
Het begin: Het gouden uur na de geboorte
Het eerste uur na de geboorte wordt niet voor niets "het gouden uur" of "het magische uur" genoemd. Probeer binnen deze tijd borstvoeding te geven. Dat versterkt de emotionele band en brengt de melkproductie op gang. Door huid-op-huid-contact gaat oxytocine stromen, ook wel bekend als het "knuffelhormoon". Dit hormoon is essentieel voor de productie van colostrum, de eerste moedermelk.
Meer weten over oxytocine? Lees erover in onze blog "Waarom je je kind altijd moet blijven knuffelen"
Aankleden, meten, wegen... al deze handelingen kunnen in de meeste gevallen best even wachten. Het huid-op-huid-contact is nu belangrijker. Wacht in ieder geval tot na de eerste borstvoeding.
Colostrum of vloeibaar goud
De eerste borstvoeding is geel van kleur en is rijk aan waardevolle voedingsstoffen. Het is een grote meerwaarde als je kindje minstens deze melk meekrijgt. Is je kindje te vroeg geboren? Voor prematuurtjes is colostrum zo mogelijk van nog groter belang.
Breast crawl of borstcrawl
Als een pasgeboren kind meteen na de geboorte bloot op de blote buik van de moeder gelegd wordt, zal het kindje, met een klein beetje ondersteuning, in veel gevallen zelf de weg naar de borst vinden. De baby kruipt als het ware naar de tepel en kan zelfstandig aanhappen. Dat lukt niet altijd, en dan kan je een handje helpen, maar probeer het kindje toch de kans te geven om het te proberen. Ongelooflijk toch wat zo'n kindje kan?
Anders dan gepland?
Ook bij een keizersnede, een meerling of een geboorte die anders verloopt dan gepland is huid-op-huid-contact en borstvoeding meestal perfect mogelijk. Eventueel is kolven een noodoplossing om de melkproductie op gang te brengen. Met de juiste begeleiding lukt het vaak later om je kindje alsnog aan de borst te laten drinken.
Als jij, bijvoorbeeld omdat je onder narcose bent, niet in staat bent om de baby vast te houden na de geboorte, kan je partner huid-op-huid-contact geven.
Comfortabele borstvoeding: Correct aanleggen
Correct aanleggen is belangrijk voor een goede start van de borstvoeding. Laat een professional (een lactatiekundige of een vroedvrouw) het aanleggen controleren om pijnlijke of beschadigde tepels te voorkomen. Wat ongemak in het begin van de borstvoeding is normaal, maar de pijn mag niet aanhouden. Raadpleeg zo snel mogelijk een lactatiekundige als de pijn tijdens het voeden niet weggaat.
Hoe zie je of je baby goed aanhapt?
- Richt je tepel bij het aanleggen naar het gehemelte van de baby.
- Het kindje moet de mond ver openen om aan te happen.
- Let erop dat je baby de volledige tepel een minstens een deel van het tepelhof in de mond neemt.
- De onderlip is naar buiten gekruld, de bovenlip rust zachtjes op de borst.
Laat zeker een professional meekijken als je twijfelt!
De eerste week borstvoeding: wat te verwachten?
Voeden op verzoek
Het slaappatroon van je baby zal tijdens de eerste week variëren, gaande van lang slapen tot vaak aan de borst willen. Voed op verzoek en houd je niet bezig met schema's. Let op de hongersignalen van je baby.
Wat zijn de hongersignalen van een baby?
- Onrustig worden
- De handjes naar de mond brengen
- Smakken
- Sabbelen
- Naar de borst zoeken
Een baby die deze hongersignalen vertoont, leg je zo snel mogelijk aan.
Huilt je baby en is hij overstuur? Dit zijn "late hongersignalen". Dan is het belangrijk om je baby eerst te troosten voor hem aan te leggen. Een huilende baby zal niet makkelijk de borst nemen. Probeer dit te voorkomen door meteen in te spelen op de vroege hongersignalen.
Wat zegt de inhoud van de luier over de gezondheid van mijn baby?
Let op de kleur en de frequentie van de ontlasting. Tijdens de eerste dagen is de ontlasting van je baby zwart of donkergroen van kleur en kleverig. Meconium heet dat, afkomstig van het vruchtwater dat je baby nog gedronken heeft in de buik. Na enkele dagen, wanneer je melkproductie goed op gang is, veranderd de kleur van de stoelgang naar loperige mosterdgele ontlasting. Plasluiers die stijgen in aantal per dag zijn een 2de belangrijke indicator van voldoende melkiname.
Hoeveel stoelgangluiers in de eerste week?
Hoeveel luiers kan ik verwachten in de kraamweek, en hoe ziet de ontlasting eruit?
- Dag 1: 1 of meer, groenig zwart, plakkerig en teerachtig
- Dag 2: 2 of meer, donkergroen / bruin, iets minder plakkerig
- Dag 3: 2 of meer, groen/bruin of stilaan al bruin/geel, niet meer plakkerig
- Vanaf dag 4: 2 of meer, geel, korrelig, los en waterig
Hoeveel plasluiers in de eerste week?
- Dag 1 en 2: De gemiddelde baby plast de eerste dagen maar 1 keer per dag
- Dag 3 en 4: Drie natte luiers
- Vanaf dag 5: Vijf of meer natte luiers
Gezonde urine is lichtgeel van kleur. In de loop van de eerste dagen worden de luiers steeds zwaarder.
Hoe weet ik of mijn baby genoeg drinkt?
Twijfel je of je baby wel genoeg voeding binnenkrijgt (of praat iemand jou die twijfel aan)? Ga niet te snel over op bijvoeden met kunstvoeding. Informeer je goed en lees eerst onze blog "Hoe weet ik of mijn baby genoeg drinkt?"
Bronnen
